Şair, çevirmen, yayıncı, ressam, fotoğrafçı ve grafik tasarımcı Sait Maden, 1931’de Çorum’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Çorum’da tamamladıktan sonra, içindeki resim ve şiir tutkusunun peşinden İstanbul’a geldi. 1949–55 yılları arasında İDGSA Resim Bölümü’nün Bedri Rahmi Eyüboğlu Atölyesinden mezun oldu.
1955–60 yılları arasında; pano ve sergileme tasarımları, tiyatro dekorları, sinema afişleri hazırladı. Grafik tasarım çalışmalarına 1957’de yan bir uğraş olarak başlamıştı; 1960’tan sonra ağırlıklı olarak bu disipline yöneldi ve yayın tasarımı alanında yoğunlaştı. Birçok yayınevine 8000 dolayında kitap ve dergi kapağı tasarladı. 500 dolayında logo, süreli yayın, broşür, ambalaj ve etiket tasarımları yaptı; kitaplarında kullandığı yazıyüzlerinin de bir kısmını tasarladı; çok sayıda siyasi amaçlı afişin tasarımcısı oldu. 1958–63 yılları arasındaki gazetecilik döneminden sonra, 1964’te kendi atölyesini kurdu. 1960–75 arasında Yapı Kredi, İş Bankası, Akbank, Denizcilik Bankası gibi kuruluşlar için reklam-tanıtım hizmeti verdi.
1969’da Grafik Sanatçıları Derneği’nin kurucuları arasında yer aldı; derneğin bir süre başkanlık görevini yürüttü. Bu süreçte çalışmaları, yurtdışındaki yayınlarda yer alan Maden, 1979’da ülkemiz adına bir ilk olan “Başlangıcından Bugüne Türk Grafik Sanatı” adlı kitap projesine başladı. Türkiye’deki grafik tasarıma bir geçmiş arama çabasıyla yürüttüğü araştırma kitabının ilk bölümü “Çevre” dergisinde yayımladı. Zamansızlıktan ve destek yokluğundan projesini tamamlayamadıysa da, 1830 sonrasına ait bölümünü özet olarak kaleme aldı ve “Grafik Sanatı” dergisinde yayımladı.
Logo tasarımlarını, 1990’da yayımladığı, “Simgeler” adını verdiği kitabında topladı. Kitabının önsözünde şöyle yazıyor: “Ödül alan ilk simgem 1955 yılında çizildiğine göre, elli yıllık bir gözlemci ve uygulamacıyım. Bu elli yıl içinde yüzlerce simge çizdim.”
Sait Maden’in çalışma alanı, birbirini tamamlayan iki parçaya ayırılır: Grafik ve edebiyat. Bu ilişkiyi şu sözleriyle dile getiriyor: “Benim grafiğimi biçimlendiren, alttan alta etkileyen ve destekleyen, besleyen tek kaynak benim şair tarafımdır. Edebiyatım, benim resmimi çok besledi.” Maden, 13 yaşında şiir yazmaya, 16’sında Fransızca ve Osmanlıca öğrenmeye başladı. Lorca’yı anadilinden çevirebilmek için İspanyolca öğrendi. Şiir ve çeviri kitaplarını yayımlayabilmek için 1996’da Çekirdek Yayınları’nı kurdu. Edebiyatın kendine kazandırdığı farklı ruh hallerini, illüstrasyon üslubuna da yansıttı ve birbirinden farklı tarzlarda üretimlerde bulundu.
Araştırmacı, tasarımcı ve akademisyen Sadık Karamustafa, Maden için şöyle diyor: “Onun için çağdaş tipografi anlayışını Türk grafik tasarımına getiren tasarımcı demek hakbilirlik olacaktır.”
17 Aralık–24 Ocak 2010 tarihlerinde “Bir Usta, Bir Dünya: Sait Maden. Tasarımcı, Sanatçı, Şair” adlı retrospektif sergisi açıldı, sergi kapsamında bir de kitap yayımlandı. Babıali Ankara Caddesi Ankara Han’ın dördüncü katındaki atölyesinde, değişmeyen titizliği ile mükemmelin peşinde koşmaya devam etmektedir.
Metin: Ömer Durmaz
